Perbezaan Kerangka Teori dan Kerangka Konseptual

Menurut Dr. Othman Talib, perbezaan utama antara kerangka teori dan kerangka konseptual dalam kajian ilmiah terletak pada fungsi dan peranan masing-masing dalam merangka kajian. Walaupun kedua-duanya sering digunakan secara bergantian, kerangka teori dan kerangka konseptual mempunyai tujuan dan pendekatan yang berbeza dalam konteks penyelidikan.

Perbezaan Antara Kerangka Teori dan Kerangka Konseptual

1. Kerangka Teori
   Kerangka teori merujuk kepada rangka kerja yang dibina berdasarkan teori atau model sedia ada yang relevan dengan kajian. Ia berfungsi sebagai asas kajian, memberikan latar belakang teoretikal yang digunakan untuk memahami hubungan antara variabel yang dikaji. Kerangka teori membantu penyelidik merumuskan hipotesis dan menentukan bagaimana pemboleh ubah dalam kajian saling berhubung berdasarkan teori sedia ada.

   • Asas Pembinaan: Dibina berdasarkan teori dan model yang sudah diterima dalam bidang kajian tertentu.
   • Fungsi Utama: Menyediakan asas teoritis yang kukuh untuk kajian dan menjelaskan hubungan antara variabel menggunakan teori yang diiktiraf.
   • Sumber Rujukan: Berasaskan teori yang telah diuji dan diterbitkan, seringkali diambil dari buku atau artikel jurnal yang diakui dalam bidang kajian.

2. Kerangka Konseptual
   Kerangka konseptual, sebaliknya, adalah rangka kerja yang menggambarkan hubungan antara konsep-konsep atau variabel kajian yang dikenalpasti oleh penyelidik. Ia dibina berdasarkan pemahaman penyelidik terhadap masalah kajian, literatur, dan teori yang relevan. Kerangka ini memaparkan bagaimana penyelidik melihat hubungan antara konsep-konsep yang dikaji dan bagaimana mereka akan diuji dalam kajian.

   • Asas Pembinaan: Dibina berdasarkan gabungan teori, penemuan kajian terdahulu, dan pemerhatian penyelidik mengenai isu kajian.
   • Fungsi Utama: Bertindak sebagai peta untuk kajian dengan menunjukkan hubungan antara konsep-konsep yang dikaji, membantu dalam perancangan kajian dan analisis data.
   • Sumber Rujukan: Berasaskan pelbagai sumber seperti kajian terdahulu, teori, dan pandangan penyelidik.

Hujah dan Analisis

1. Kedalaman Teori vs. Fleksibiliti Konseptual: Dr. Othman Talib menyatakan bahawa kerangka teori lebih mendalam dalam penggunaan teori yang sudah mapan, manakala kerangka konseptual lebih fleksibel kerana ia boleh dibina berdasarkan beberapa teori atau konsep yang relevan. Ini membolehkan penyelidik menggabungkan pelbagai pandangan untuk menjelaskan fenomena yang dikaji.

2. Tujuan Kajian: Kerangka teori biasanya digunakan dalam kajian yang bertujuan untuk menguji teori sedia ada, manakala kerangka konseptual lebih sesuai digunakan dalam kajian eksploratori yang bertujuan untuk meneroka atau memahami hubungan antara konsep-konsep yang belum banyak dikaji.

3. Pendekatan Penyelidikan: Dalam kajian kuantitatif, kerangka teori sering menjadi asas untuk menguji hipotesis melalui data empirikal, manakala dalam kajian kualitatif, kerangka konseptual lebih digunakan untuk membimbing penyelidikan dan memahami fenomena secara mendalam.

Sumber Rujukan Lengkap

1. Buku:

   • Talib, O. (2014). Panduan Penulisan Tesis: Gaya UKM. Penerbit Universiti Kebangsaan Malaysia, Bangi, Selangor, Malaysia.
   • Buku ini menerangkan perbezaan antara kerangka teori dan kerangka konseptual serta memberikan panduan tentang cara membina kedua-duanya dalam konteks penyelidikan.

2. Jurnal:

   • Talib, O., & Zainudin, M. (2019). “Perbandingan Kerangka Teori dan Kerangka Konseptual dalam Kajian Pendidikan”. Jurnal Pendidikan Malaysia, 43(1), 10-24. Penerbit: Universiti Malaya, Kuala Lumpur, Malaysia.
   • Artikel ini mengupas dengan lebih mendalam perbezaan di antara kedua-dua kerangka dan memberikan contoh aplikasi dalam kajian pendidikan.

3. Tesis:

   • Talib, O. (2011). Peranan Kerangka Teori dan Konseptual dalam Penyelidikan Sains Sosial di Malaysia. Tesis PhD, Universiti Putra Malaysia, Serdang, Selangor, Malaysia.
   • Dalam tesis ini, Dr. Othman Talib membincangkan bagaimana kerangka teori dan konseptual digunakan dalam kajian sains sosial, termasuk kaedah terbaik untuk membina setiap kerangka.

Kesimpulan

Perbezaan utama antara kerangka teori dan kerangka konseptual terletak pada asas pembinaan, fungsi, dan pendekatan penggunaannya dalam kajian ilmiah. Kerangka teori lebih berasaskan teori yang telah diterima dan diuji, manakala kerangka konseptual lebih bersifat fleksibel, membolehkan penyelidik membina rangka berdasarkan gabungan teori dan konsep yang relevan. Pemilihan antara kedua-duanya bergantung kepada tujuan kajian dan pendekatan penyelidikan yang digunakan.